Lê Hựu Hà là một nhạc sĩ tài hoa bạc mệnh. Chúng ta biết nhiều đến những ca khúc của ông: Tôi muốn, Yêu người yêu đời, Vào hạ...
Sáng 11/5/2003 ông được phát hiện đã chết tại nhà riêng trong tình
trạng thi hài bắt đầu thối rữa, trong nhà không có ai. Giám định pháp y
cho biết ông đã từ trần vào chiều 9/5/2003.

Người bạn tôi hỏi: Sao viết về Biên Hòa nhiều mà không viết về Lê Hựu Hà, một người con của đất Biên Hòa? Tôi không tin, vì đã đọc ở đâu đó lời Lê Hựu Hà: "Tôi
là dân Sài Gòn chính gốc. Gia đình rất khó nên không dễ gì đến với âm
nhạc. Từ nhỏ đến lớn ông bà già chỉ muốn tôi làm viên chức nhà nước. Thế
là tôi trở thành một viên chức ngân hàng mấy chục năm. Tuy nhiên vì yêu
âm nhạc từ thuở nhỏ, nên ban ngày thì làm việc, ban đêm tôi lén học
nhạc, rồi làm nhạc công ở các club và sau đó chính thức hoạt động âm
nhạc chủ yếu ở lĩnh vực biểu diễn. Còn sáng tác ca khúc, trước tiên tôi
viết cho chính tôi. Tôi dùng âm nhạc để giải toả những tình cảm khi vui,
khi buồn của chính mình".
Bạn tôi khẳng định: "Lê Hựu Hà sinh ở Biên Hòa, lúc nhỏ học ở trường tiểu học Nguyễn Du, vì chính má tôi là cô giáo dạy Lê Hựu Hà ở đó".
Rồi tôi tìm ra thông tin: Nhạc
sĩ Lê Hựu Hà sinh ngày 5 tháng 6 năm 1946 tại làng Bình Ý, Công Thanh,
Biên Hòa, là anh cả trong một gia đình 3 trai và 2 gái. Đã theo thân
sinh là ông Lê Hữu Khoẻ xuống Sài Gòn lập nghiệp.
Vâng,
vậy là nhạc sĩ Lê Hựu Hà sinh ra và trãi qua thời niên thiếu ở Biên Hòa
(nay nơi đó là huyện Vĩnh Cửu, thuộc tỉnh Đồng Nai), nhưng gần trọn
cuộc đời ông đã gắn với Sài Gòn.
Tôi
xin mượn lời trong website của nhạc sĩ Trần Quang Hải (trưởng nam của
giáo sư Trần văn Khê) để giới thiệu tiểu sử của Lê Hựu Hà:
LÊ HỰU HÀ
(1946-2003)
Nhạc sĩ Lê Hựu Hà - tác giả của một loạt ca khúc: Vào hạ, Hãy yêu như chưa yêu lần nào, Yêu em, Hãy vui lên bạn ơi... đột ngột ra đi vào lúc 8 giờ ngày 11/5 tại căn nhà của mình nằm trong hẻm 98 Hồ Hảo Hớn, Q.1, TP.HCM.
Nhạc sĩ Lê Hựu Hà sinh năm 1946, được nhiều nhạc sĩ đi trước đánh giá
là một trong những người Việt hoá nhạc trẻ Âu Mỹ đầu tiên. Anh bắt đầu
hoạt động âm nhạc có thể tính từ năm 1965 với ban nhạc Hải Âu tại Đại
hội nhạc trẻ Taberd. Đến đầu thập niên 1970 anh nổi lên cùng với ban
nhạc Phượng Hoàng. Các ca khúc do anh sáng tác được phổ biến lúc này là:
Tôi muốn, Lời người điên, Hãy nhìn xuống chân...
Sau khi Phượng Hoàng tan rã, anh thành lập ban Mây Trắng và tung ra ca khúc mới như: Hãy ngước mặt nhìn đời, Đôi khi ta muốn khóc.
Sau năm 1975, ban Hy Vọng (gồm Mạnh Tuấn, Huỳnh Hiệp, Bảo Chân, Lý
Được, Minh Hải, Quốc Dũng và các ca sĩ Sĩ Thanh, Tuyết Loan, Trang Kim
Yến) của Lê Hựu Hà là lực lượng hùng hậu nhất so với các ban nhạc đương
thời. Phiêu Bồng là địa chỉ cuối cùng của Lê Hựu Hà hoạt động dưới hình
thức ban nhạc.
Không chỉ sáng tác các ca khúc có giai điệu, tiết tấu hiện đại của nhạc
trẻ Phương Tây, nhạc sĩ Lê Hựu Hà còn là một trong những nhạc sĩ khá
chuyên tâm trong việc dịch chuyển, biên soạn lời Việt cho các ca khúc
quốc tế, anh đã viết lời Việt khoảng gần 100 ca khúc, nổi tiếng có bản: Đồng xanh, Những lời dối gian, Ngày hôm qua, Không có em...
Một Chốn Riêng Của Lê Hựu Hà
Ở Sài Gòn, vào văm 1958, những cuộc trò chuyện về âm nhạc say mê đến
hàng giờ của ba gã học sinh Trường Kỳ, Nam Lộc và Lê Hựu Hà có thể coi
là trang mở đầu của cuốn lịch sử pop – rock Việt Nam về sau này.
Tại
sao có một loại nhạc mà tiết điệu của nó lại trẻ trung đến thế? Tại sao
nó có những lối trình bày ca khúc lại phóng khoáng và tự do đến thế?
Tại sao âm nhạc Việt Nam cứ mãi bám với lối hát, với ca khúc chậm rãi và
đều đều như vậy? Tại sao…? Những câu hỏi như thế cứ vây quanh cậu học
sinh Lê Hựu Hà nhưng dường như không có ai có thể trả lời vào lúc ấy.
Hơn bao giờ hết, những câu chuyện về Paul Anka với album Diana hay
Brenda Lee với Sweet nothing, I'm in mood for love… đã bán được một
triệu đĩa ở tuổi 15 đã theo vào giấc mộng của Lê Hựu Hà hằng đêm. Âm
thầm từ đó, những ca khúc nhạc trẻ đầu tay của Hựu Hà đã ra đời vào năm
17 tuổi. Nhưng dĩ nhiên, anh chỉ dám hát riêng cho mình cho đến khi lập
ban nhạc sinh viên mang tên Hải Âu, thì một vài ca khúc ấy mới được thể
nghiệm với dàn nhạc điện tử. Đây cũng là một ban nhạc trẻ có khuynh
hướng Việt hóa pop – rock (lúc đó còn đang học lơp 11), sau này cũng đã
trở thành một trong những ca sĩ rất nổi tiếng của Việt Nam – đó là Thanh
Lan.
Mãi
cho đến năm 1966, ban Hải Âu của Lê Hựu Hà mới có dịp trình làng với
công chúng trẻ qua đại nhạc hội học sinh – sinh viên ở Trường Taberd.
Tuy không gây tiếng vang như các ban Les Fanatics của Công Thành,
Spotlights của Tuấn Ngọc, Les Vampires của Đức Huy… nhưng Lê Hựu Hà đã
làm giới trẻ Sài Gòn lúc đó bất ngờ về một khái niệm còn rất mới: người
Việt vẫn có thể tạo ra cho một lối chơi pop – rock của riêng mình. Năm
1970, Hựu Hà lập ban Phượng Hoàng cũng với phong cách đó, mà lúc bắt đầu
được mọi người hào hứng đón nhận. Phong cách này như được chắp cánh với
sự tham gia của Nguyễn Trung Cang và Elvis Phương.
Sau
năm 1975, nhạc sĩ Lê Hựu Hà tiếp tục niềm say mê của mình, tuy có chựng
lại ít nhiều. Các tác phẩm của anh vẫn thầm lặng ra đời. Và dù thời
gian đã đi qua suốt các chặng đường nhiều đổi thay của nhạc trẻ với
rock'n 'roll rồi swinging pop… cho đến heavy rock, grunge…, nhạc sĩ Lê
Hựu Hà vẫn trung thành với phong cách mà anh đã chọn. Vì vậy, trong thế
giới âm nhạc riêng của người Việt, vẫn có đâu đó một góc nhỏ rất riêng
của nhạc sĩ Lê Hựu Hà.
Thông
tin cuối cùng về Lê Hựu Hà có liên quan đến Đồng Nai: Ông được an táng
tại nghĩa trang xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai, kề cận mộ thân
phụ ông.
Như vậy nhạc sĩ Lê Hựu Hà sinh ra và an nghỉ ngàn thu trên mảnh đất Biên Hòa.
Mộ Lê Hựu Hà ở Vĩnh Cửu, Đồng Nai. Ảnh: Trần Đăng Chí
Âm nhạc của ông vẫn sống mãi với mọi người, mọi nơi.Hãy cùng nghe lại ca khúc Tôi muốn của Lê Hựu Hà, bạn nhé: