Việc Mỹ đưa quân ồ ạt vào miền Nam, trên thực tế đã cứu vãn được chế độ Nguỵ Sài Gòn không sụp đổ và gây cho ta những khó khăn to lớn. Với những tham vọng giành thắng lợi trên chiến trường, đẩy ta vào thế chống đỡ để kết thúc chiến tranh trên thế mạnh, đế quốc Mỹ phiêu lưu mở cuộc “Chiến tranh cục bộ”, đánh phá ác liệt toàn diện cả hai miền Nam Bắc. Cuối năm 1965, tổng quân số Mỹ và các nước chư hầu như: Úc, Tânm Tây Lan, Nam Triều Tiên, Philippin, Thái Lan đã lên tới 20 vạn, cộng thêm 52 vạn quân nguỵ. Với lực lượng hùng hậu này, Mỹ quyết tâm giành thế chủ động ra quân thực hiện cuộc phản công chiến lược mùa khôn lần thứ nhất (1965-1966). Trung ương Đảng kịp thời đánh giá tình hình và đề ra nhiệm vụ cho cách mạng miền Nam “kiên quyết chiến đấu tiêu diệt quân xâm lược Mỹ và tay sai để giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc”. Thực hiện chiến lược “2 gọng kềm”: tìm diệt và bình định, ngày 5-2-1966 Mỹ mở cuộc hành quân qui mô lớn mang tên “Hòn đá lăn” (Rolling Stone) vào Chiến khu Đ. Sau những đợt “pháo đài bay” B52 (mỗi chiếc mang được gần 30 tấn bom) dội bom và pháo binh bắn cấp tập “don đường”, quân Mỹ chia làm hai cánh tiến vào căn cứ. Cánh thứ nhất, bọn “Anh cả đỏ” được trực thăng đổ xuống khu vực Xóm Sình, Bà Đã, Ván Hương. Cánh thứ hai gồm lữ đoàn dù 173, 1 tiểu đoàn Úc, 2 tiểu đoàn thuộc sư đoàn 10 nguỵ từ Tân Uyên, Biên Hoà xuống Hiếu Liêm. Chúng triển khai thành hai mũi thọc vào căn cứ. Trước sức tấn công của địch, Sư đoàn 9 chia thành nhiều bộ phận phối hợp với bộ đội địa phương Phước Thành và điều kiện xã, liên tục chặn đánh, tiêu hao sinh lực của chúng. Bọn giặc càn tới đâu cũng đụng phải mìn, chông của ta nên sợ hãi, dè chừng. Từ thế “tìm diệt”, quân Mỹ phải chuyển sang yểm trợ quân nguỵ tiến hành “bình định” ở khu vực Nhà Đỏ, Bông Trang, Tân Bình, Bình Mỹ, Vĩnh Tân và các xã dọc đường 16. Mệt mỏi, ngán sợ bị ăn đòn, tối 23-2-1966, cả 2 cánh quân Mỹ cụm lại tại Bông Trang, Nhà Đỏ, có 2 chi đoàn thiết giáp bảo vệ vòng ngoài. Thời cơ đến, đặc công và bộ binh Sư đoàn 9 tổ chức 3 mũi tiến công vào 2 cụm quân dã ngoại của Mỹ, diệt trên 1.000 tên, bắn cháy và hỏng 48 xe tăng và thiết giáp; tiêu hao 1 tiểu đoàn Úc Đại Lợi, chiếm sở chỉ huy sư đoàn 1 “Anh cả đỏ”. Cuộc hành quân “Hòn đá lăn” bị chặn đứng. Bị thất bại nặng, Mỹ buộc phải “theo lao” mở cuộc hành quân qui mô lớn hơn mang tên “Thành phố bạc” (Sliver City) vào căn cứ miền Đông (ngày 7-3-1966) do lữ đoàn 173 đảm nhiệm với sự yểm trợ của máy bay, xe tăng, pháo binh. Khu vực trọng điểm của cuộc càn là Mã Đà, Rang Rang, Bà Hào, Bà Buông… nơi trú đóng của cơ quan Khu uỷ và Bộ Tư lệnh Quân khu miền Đông. Tiếp theo ngày 10-3, chúng mở tiếp cuộc hành quân “Dân tâm 38” ở khu vực bắc Tân Uyên, dùng xe tăng càn rừng để tìm phá các kho tàng, bến bãi của ta. Bộ Tư lệnh Miền thành lập Bộ Chỉ huy tiền phương chống càn do đồng chí Hoàng Cầm (sau này là Thượng tướng-Tư lệnh Quân đoàn 4) chỉ huy. Các cơ quan đều bố trí các trận địa chông mìn, cạm bẫy để bảo vệ căn cứ. Trong các cuộc hành quân này, quân Mỹ bị Trung đoàn 1 Sư đoàn 9 bao vây tiêu diệt 1 tiểu đoàn tại Tân Uyên và 2 lần tập kích lữ đoàn 173, diệt 300 tên ở Cù Định; đội bảo vệ căn cứ Bộ Tư lệnh Quân khu diệt 1 đại đội của Sư đoàn 1 Mỹ. Sau một tuần càn quét đánh phá, không “tìm diệt” được lực lượng ta, lại bị tổn thất nặng nên ngày 15-3-1966, Mỹ phải chấm dứt cuộc càcn. Chúng phải huy động phi pháo “dọn bãi” cho trực thăng đáp xuống bốc quân về căn cứ. Song “họa vô đơn chí”, quân chủ lực Sư đoàn 9 lợi dụng sự chủ quan của địch, đã bất ngờ tấn công vào cụm quân Mỹ ở Bàu Sắn đang chực chờ máy bay xuống bốc, hạ tại chỗ 1.000 tên và vít cổ 5 trực thăng xuống đất. Thế là hai cuộc hành quân hợm hĩnh “Hòn đá lăn” và “Thành phố bạc” đã bị quân và dân Chiến khu Đ hoá giải thành những thất bại ngấm đòn cho bọn xâm lược khi mới mon men vào cuộc phản công chiến lược mùa khô đầu tiên trên vùng “thánh địa” Chiến khu Đ. |
Chiến khu Đ >