Ngô
Vương Quyền đuổi giặc
Lý Công Uẩn dời đô muôn dặm tung bay cờ
Đại Việt
Chu Tiều Ẩn giảng văn Nguyễn Ức Trai định
hướng ngàn thu sáng mãi chí Thăng Long.
Ý
nghĩa: Đại Việt là quốc hiệu nước
ta từ nhà Lý, tiêu biểu cho văn hiến Việt Nam,
như Nguyễn Trãi viết: “Như nước Đại
Việt ta từ trước, vốn xưng nền văn
hiến đã lâu”. Tinh thần Đại Việt bắt
đầu từ Ngô Quyền đánh tan giặc xâm lược
ở sông Bạch Đằng; mở đầu cho
việc tái lập nền độc lập của dân
tộc. Trải qua các đời thịnh trị của
vua Đinh, vua Lê, Lý Công Uẩn dời đô ra Thăng
Long, từ đó tiếng tăm của Đại Việt
lừng lẫy khắp nơi.
c.
Cặp câu đối dưới bức hoành phi Văn
hiến Trấn Biên:
Thu
hết tinh hoa kim cổ lại
Xây cao văn hiến nước non này.
Ý
nghĩa: Bác Hồ suốt đời học tập và nghiên
cứu đã trở thành nhà văn hóa uyên bác về
mọi kiến thức kim – cổ, Đông – Tây. Bác
Hồ là danh nhân văn hóa thế giới tiêu biểu cho
văn hiến ấy trong toàn quốc cũng như ở
phương Nam.
d.
Cặp câu đối dưới bức hoành phi Nam
phương cốt cách:
Nguyễn
Hữu Cảnh ổn định Trấn Biên lớp
lớp anh hùng vang lục tỉnh
Võ Trường Toản mở trường Gia Định
đời đời sĩ khí nối tam gia.
Ý nghĩa: Nói về công lao của những
ni đi đầu trong việc xây dựng nền văn
hiến tại phương Nam. Trước hết về
Nguyễn Hữu Cảnh là người được chúa
Nguyễn giao việc ổn định đất Đông
Phố; lập dinh Trấn Biên. Từ đó các bậc anh
tài xuất hiện tiếng tăm vang dội
cả lục tỉnh.
Về
văn học, Võ Trường Toản mở trường
dạy học ở Gia Định, đào tạo nhân tài,
xuất hiện Gia Định tam gia. Từ đó, tiếp
nối là lớp lớp nhân tài nêu cao sĩ khí xứ
Đồng Nai.
e.
Cặp câu đối dưới bức hoành phi Thiên
thu nguyên khí:
Dân
tộc anh hùng sự nghiệp đi vào thiên kỷ mới
Đồng
Nai hào khí tiền đồ vươn tới vạn trùng
cao.
Ý
nghĩa: Nói lên khí phách, tinh thần của nhân dân nói
chung, trí thức nói riêng dưới sự lãnh đạo
của Đảng bộ Đồng Nai đi vào thiên
kỷ mới. Với tinh thần ấy, tiền đề của văn hiến Đồng Nai sẽ còn
vươn tới vạn trùng cao.
Bài và ảnh: Theo tài liệu cính thức của UBND tỉnh Đồng Nai