đăng 20:32 26 thg 5, 2013 bởi Pham Hoai Nhan
Cửa một hang Dơi ở Tân Phú. Ảnh: Đoàn Xá
Gần
đây, trên báo chí nước ngoài, các nhà thám hiểm người Đức đã công bố
một kết quả khảo sát khiến nhiều người sửng sốt. Đó là họ đã tìm thấy
cụm hang động dung nham dài nhất Đông Nam Á trên địa bàn huyện Tân Phú
(tỉnh Đồng Nai, Việt Nam) gồm 11 hang rộng lớn đủ cho người bình thường
đi lại, được hình thành bởi những dòng dung nham núi lửa phun trào cách
đây hàng triệu năm ở vùng đất này.
Từ thông tin hấp dẫn đó, chúng tôi đã làm một cuộc thám du đến vùng đất đỏ nằm ven vùng đệm của Vườn quốc gia Cát Tiên.
Biết nhưng chưa ai dám vào
Những
ngày này, thời tiết vùng Đông Nam bộ nắng nóng rất gay gắt. Tuyến đường
quốc lộ 20 đi Đà Lạt với lượng xe cộ đông đúc càng thêm oi bức, khó
chịu. Khi chúng tôi tới địa bàn của thị trấn Tân Phú (huyện Tân Phú) hỏi
đường đến hang Dơi ở đây thì nhiều người dân cũng tận tình chỉ cho
biết.
Bác Nguyễn Văn Lâm, ngụ ở xã Phú Lợi (huyện Tân Phú) cho
biết, trong khu rừng này có rất nhiều hang đá nằm rải rác với đặc điểm
chung là từ xưa tới nay, nơi đây là địa điểm cư ngụ của hàng ngàn, vạn
con dơi các loại. Thỉnh thoảng cũng có một số người dân địa phương vào
đó dùng lưới bắt dơi bán cho một số quán nhậu dưới Biên Hòa nhưng nhìn
chung, ít ai dám vào đó… chơi vì cửa hang bé, nhìn vào sâu rất tối. Sau
một hồi năn nỉ, cuối cùng lão nông hơn 60 tuổi có nụ cười khá thân thiện
ấy cũng vui lòng dẫn chúng tôi xuyên qua những cây gỗ cao lớn với chằng
chịt dây leo của khu rừng giá tỵ để tìm đến cửa hang dơi. Cây giá tỵ,
còn gọi là “tếch” (tên khoa học là Tectona grandis, thuộc họ
Verbenaceae). 
Ông Nguyễn Văn Lâm dẫn đường cho chúng tôi tìm đến những hang Dơi. Ảnh: Đoàn Xá
Hang
Dơi đầu tiên mà bác Lâm dẫn chúng tôi tới là một cái hang có cửa vào
khá hẹp, chỉ đủ một thân người lách vào. Nếu muốn đi sâu vào bên trong
thì phải có thêm một số dụng cụ hỗ trợ như bình thở khí oxy, mặt nạ, đèn
chiếu sáng và dây thừng bởi ở đó rất tối, ẩm ướt lại đặc biệt khó thở
khi có một lượng lớn phân, nước tiểu dơi thải qua nhiều năm tích tụ. Nói
về điều này, ông Lâm cười bảo, “Tôi quê ở dưới Vũ Thư (Thái Bình) nhưng
theo gia đình vào trong này từ trước năm 1975. Vì vậy, địa hình vùng
rừng giá tỵ này tôi thuộc như lòng bàn tay. Ngoài một cửa hang Dơi ở
đây, phía sau núi đá này còn ba hang Dơi nữa. Trên sườn núi cũng có một
hang. Tuy nhiên, cũng như nhiều người dân trong vùng, họ đều biết đó là
hang Dơi nhưng chưa ai dám vào vì mùi phân dơi rất khó chịu. Hơn nữa,
cửa hang đa phần là nhỏ do mưa cuốn đất đá ở xung quanh chèn vào, nếu
vào phải lách người rất khó khăn, có khi phải nằm bò trườn vào”.
Sau
hơn 50 ngày thám hiểm, khảo sát quần thể hang động tại huyện Tân Phú và
huyện Định Quán (Đồng Nai) các nhà khoa học thuộc Viện Sinh học Nhiệt
đới Việt Nam và Hội Hang động Berlin của Cộng hoà Liên bang Đức đã phát
hiện hang động có nguồn gốc dung nham do quá trình phun trào núi lửa tại
khu vực huyện Tân Phú có chiều dài lớn nhất Đông Nam Á.
Cụ
thể, có 11 hang dung nham, với tổng chiều dài 1,8km. Trong đó, hang
động dài nhất nằm tại xã Phú Lộc huyện Tân Phú, mà người dân nơi đây vẫn
thường gọi là hang Dơi. Hang
Dơi được ngăn cách bởi sự sụp đổ, đứt gãy, tạo ra hai hang là hang Dơi 1
và hang Dơi 2. Giữa hai hang Dơi này có một đoạn khoảng 10 mét bị đứt
gãy do đất đá chèn vào. Vì thế, nếu tính tổng cộng cả hai thì , hang dơi
này có tổng chiều dài 534m và được coi là hang dung nham dài nhất khu
vực Đông Nam Á bởi trước đó, hang dung nham dài nhất thuộc về hang Gua
Lawah tại Indonesia có tổng chiều dài 400 mét.
|
Theo
quan sát của chúng tôi, hang Dơi này nằm ở cách đường quốc lộ 20 khoảng
200 mét, là địa điểm thuộc vùng giáp ranh giữa huyện Định Quán và huyện
Tân Phú và là 1 trong số 11 hang mà đoàn thám hiểm người Đức đã công
bố. Mặc dù theo các tài liệu khảo sát, lòng hang rộng có nơi tới 10 mét,
cao tới 4 mét nhưng cửa hang khá hẹp.
Trong
gần một ngày trời tìm hiểu những hang dơi ở đây, ông Lâm dẫn chúng tôi
tới tất cả 7 cửa hang. Có hang nằm ngay trên phần đất nương rẫy trồng
chuối và trồng hồ tiêu của người dân trong vùng. Trong số đó, chỉ có duy
nhất một cửa hang là có thể đi vào dễ dàng nhưng càng vào sâu, hang
càng tối và có cảm giác nguy hiểm bởi nó ăn sâu trong lòng núi. Hang này
khá rộng, hầu như không phải khom người mà đi bình thường nếu có đèn
pin hay đèn măng-xông chiếu sáng. Tuy nhiên, trong hang có nhiều dơi,
nếu bật đèn chúng sẽ kinh động, bay loạn xạ và phát sóng siêu âm, có thể
khiến người ta bị chóng mặt, ngất xỉu giữa chừng. Biết không phải là
những người thám hiểm chuyên nghiệp có kinh nghiệm, ông Lâm bảo chúng
tôi nên quay ra vì trong hang ngoài dơi còn một số loài động vật khác
như nhện đen, chồn và ốc đá có thể gây nguy hiểm nữa.
Mặc dù chưa
được đưa vào khai thác du lịch nhưng bằng cảm nhận khách quan, chúng
tôi có thể thấy đây thực sự là một cảnh quan kỳ thú của thiên nhiên bởi
những vòm hang này thông với nhau và có tổng chiều dài gần 2 cây số thì
sẽ trở thành điểm thám du, dã ngoại thú vị cho giới trẻ nếu được chuẩn
bị, khai thác hợp lý.
Nhiều bí ẩn xung quanh hang
Trong
lúc ông Lâm dẫn chúng tôi đi thám hiểm những hang động dung nham ở đây,
có một điều kỳ lạ mà chúng tôi nhận thấy là, dường như có một sự tương
tác rất kỳ bí nào đó giữa loài dơi và những dung nham núi lửa đã nguội
lạnh này. Theo đó, hầu hết những hang nằm trong núi, sườn núi hay sát
mặt đất mà đàn dơi trú ngụ đều là những hang do dung nham tạo thành.
Ngoài ra, các hang động khác ở những vết đứt gãy của những quả đồi bằng
đá xám, đá trắng khác thì tuyệt nhiên không có con dơi nào tìm đến. 
Các
hang động khác ở những vết đứt gãy của những quả đồi bằng đá xám, đá
trắng khác thì tuyệt nhiên không có con dơi nào tìm đến. Ảnh: Đoàn Xá
Hơn
nữa, khi dơi tìm đến làm hang thì gần như chắc chắn đó là hang dung
nham. Và, đây cũng chính là mấu chốt của việc những nhà khoa học người
Đức đã tìm ra được quần thể hang động dung nham độc đáo này. Nói về điều
này, một số người dân quanh vùng cũng cho biết, ngoài quần thể hang Dơi
ở dưới khu rừng giá tỵ này, trong địa bàn tỉnh Đồng Nai còn có nhiều
khu hang dơi nữa, cũng có hệ thống động khá đẹp nhưng cũng chưa được
khám phá hết. Đó là những hang dơi nằm ở xã Vân Canh (huyện Định Quán)
và hang dơi nằm ở xã Bàu Sen (thị xã Long Khánh). Và, gần như chắc chắn
đó cũng là những hang dung nham nhưng chưa được khám phá hết.
Mặc dù không có được vẻ đẹp lộng
lẫy như những hang động được hình thành từ núi đá vôi ở Vườn quốc gia
Phong Nha Kẻ Bàng nhưng với những gì đã được biết, quần thể hang động
dung nham núi lửa độc đáo ở Tân Phú này cũng có thể làm mê đắm bất cứ ai
muốn khám phá. Trong lúc khảo sát trong lòng hang, chúng tôi có tận mắt
chứng kiến những lớp đất đá được hình thành từ sự nguội đi của dung
nham núi lửa thì thấy chúng có cấu tạo khác rất nhiều những lớp đất đá
thông thường. Ngoài sự phản quang, những lớp đất đá dung nham cũng khá
lạ kỳ dễ cuốn hút những ai muốn khám phá tìm tới. |
|
